Ayrıca fotoğraf çekimine de izin verilmiyor. Flaş kullanılmadan yapılacak bir çekimin kime veya neye bir zararı var anlamadım, fotoğraf çekmek bir müze ziyaretçisinin en doğal haklarından biri, fotoğrafa yasak koymak ise faşizan bir uygulamadır.
Neticede "Akrep ve Yelkovan" küçük bir odada tıkış tıkış yerleştirilen ve cep saatlerinin ağırlıkta olduğu küçük bir sergi olmuş. Saatlerin ufacık bir odada sergilenmesinden dolayı minimalist bir sergi olarak da değerlendirilebilir kanısındayım. Oysa 2009 yılında Louvre müzesindeki gibi, aşağıda fotoğrafı görülen bir sergi mekânı ile karşılaşıp şaşırabilmeyi çok isterdim:
Bu sergi küçük bir odaya tıkıştırılmayacak kadar önemli bir sergi oysa, kapsamı ve içeriği de geliştirilebilseydi yıllarca konuşulabilecek bir sergi olacaktı. Yine de Breguet'nin yüzü suyu hürmetine konuşulacaktır bir süre, ancak unutulması mukadderat, orası ayrı.
A. L. Breguet saatseverlerin gayet iyi bildiği gibi modern saatçiliğin en önemli simgelerinden, dehalarından biri. Onun saatçilik dünyasına getirdiği yenilikler (Pendule Sympathique gibi) ve buluşlar (tourbillon) halen konuşuluyor, saat atölyelerinin duvarlarında Breguet'nin bir tablosu asılıysa ve pek çok edebiyat eserinde onun ürettiği saatlerden ve bu markadan söz ediliyorsa, kendisinin ne denli etkili bir şahsiyet olduğu hakkında zihinlerde bir resim oluşabilir.
Aklıma türlü türlü fikirler geldi, sergide Louvre'daki gibi defterlerine yaptığı ilginç çizimler de olabilirdi, cep saatlerinin mekanizmalarının fotoğrafları da yer alabilirdi, Breguet'nin saatçiliğe getirdiği yenilikler için bir pano da hazırlanabilirdi, Seyit Ali Efendi ile Breguet arasındaki yazışmaların çevirisi de olabilirdi diye düşündüm.
Sergideki cep saatleri nedense bana hiç heyecan verici gelmedi. Belki masa ve kol saatlerini daha çok sevdiğimden dolayı böyle düşünüyorum ama yine de şık bir şekilde yerleştirilmiş olmaları saatleri çekici göstermeye yetmiyor. Cep saatleri içinde sadece merkezi saniye sistemli olan bir tanesi ilgimi çekti o kadar:
Üstelik saatler hakkında verilen bilgiler de daha çok teknik ve yüzeysel bilgilerdi. Kısa kısa geçiştirilmiş notlar ve referans numaraları dışında doyurucu bilgi azdı. Sergide yer alan mektupların çevirileri de yoktu.
“Pendule Sympathique”
“Pendule Sympathique” isimli muhteşem saate gelince, serginin ortasında tüm heybetiyle ama atı kaybolmuş bir süvari yalnızlığından olsa gerek tek başına duruyordu. Pendule Sympathique bir masa ve bir cep iki saatten oluşan bir sistem ama ne yazık ki bu ikili düzeneğin cep saati kaybolmuş.
Sergiden sonra
Sergiden sonra Divan-ı Hümayun'un avlusunda bir kenarda oturup P dergisini okudum ve fotoğraf çekmenin yasak olmasından dolayı bir dahaki gelişimi sakin bir güne denk getirip saatlerin resmini çizmeye karar verdim.
Kapalı kapılar ardında
Topkapı Sarayı Müzesi'nin saat koleksiyonu İlber Ortaylı'nın da belirttiği gibi sarayın uhdesinde bulunan 400'e yakın nadir saat henüz tamir ve bakım aşamasında bulunuyor. Asıl heyecan verici olan bu benzersiz koleksiyonun sergilenmesi olacak, çünkü bu saatlerin bir kısmı bizim ustalarımızın, Süleyman Leziz'in, Dede Efendi'nin, Mustafa Refik'in, Mehmet Şükrü'nün, Şeyh Dede'nin, Saatçi Zihni'nin, Ahmed Eflaki Dede'nin ve adını saatin bir parçasına yazmayacak kadar tevazu sahibi mevlevi dervişlerinin elinden çıkma bu muazzam güzellikteki saatleri görmek için sabırsızlanıyorum.
_________________________
Ek okumalar:
- François-Paul Journe, Pendule Sympathique for Asprey (ThePuristS Interview FP Journe)
- Breguet and the Ottoman Empire Exhibition
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder