Yeni üretilmiş bir saat boş bir tuvaldir, çizgiler, figürler, renkler, düşünceler daha ortada yoktur.
Yeni bir saat üzerine mürekkep dökülmemiş bir kağıttır, arzuların sıcaklığı, yazgının karanlığı düşmemiştir daha.
Yeni bir saat, hiç yazı yazmamış bir kalemdir. Kalem yazdıkça, kalem olur, saat ise yaşadıkça, çizgi çizgi biriktirdikçe. İnsan ustalaştıkça kalem başkalaşır, yazı değişir, akıl da gelişir.
Saat yazıya benzer bir değişim yaşar, kırılıp dökülse de tamir edildiği vakit yine ayağa kalkar büyümeye, zamanı izlemeye devam eder.
Ağladınız bir gün, saatin kalbinde izi kalır, güldüğünüz an bir iz daha düşer.
Birini çok mu sevdiniz? Saat bunu kaydeder.
Özlüyor musunuz? Saat buruşur.
Yalnız mısınız?
Saat yanınızdadır, tıkırdayıp durur, "bu da geçer hu" der gibidir.
Nesilden nesile geçen saatler hele, daha size gelmeden önce nice nice acının tortusuyla, pıtrak açan sevinçle, istek ve kederle dolu doludur, siz üstüne eklersiniz, sizden sonrakiler de ekler, günün birinde tutacak el, bakacak göz kalmayıncaya kadar saat büyümeye devam eder.
Bir gün, vakit tamam olunca saat bile veda eder, ama siz belki çoktan veda ettiniz, bilinmez ki...
Mekanik saat, zaman makinelerine ve mikro mekanik sanatlara adanmıştır.
Sanat ışığında yıkanan saat üzerine
Sevdiğim resimlere, sevdiğim fotoğraflara bakmaktan, sevdiğim kitapları yeniden, yeniden okumaktan hiç sıkılmam. Zaman içinde okuduğum/gördüğüm şey değişir, ben de değişirim.
Çok ihtiraslı olduklarından değil, meraklı olduklarından dolayı kitap biriktirenler vardır, onlar tek bir kitabın hayalini kurmaz, ilgilendikleri kitapları tedarik etmeye çalışırlar. 3000 tane kitabı olan ve biriktirmeye devam eden birisine "artık yeter sana bu kadar kitap" gibi anlamsız bir söz söylenemez. Çünkü güzel kitapların sayısı tahmin edilenden daha daha fazladır. Üstelik İlgilenilen alan/konu ne olursa olsun mutlaka epeyce yayın vardır ve sürekli yenileri çıkar! Yani bu işin sonu yoktur. Tıpkı saat sevdası gibi.
Herkesin takdirini kazanmış türlü türlü saatler vardır, onlar da sanat eseridir elbette, müzelerde sergilenen saatlerden, müzayedelerde tutkunun derecesini gösteren alımlarda gördüğümüz saatler, salt yaratıcılığın değil, emeğin de takdir edildiği mümtaz örneklerdir.
İçinde yalan dolan olmayan yapıtlar insanın acısını hafifletir, kederini azaltır, hayallere sürükler. Heyecan uyandıran, beğenilen bir saat, Brancusi'nin heykelleri gibi özgündür, sicaktır, benzerleri arasından hemen sıyrılır. Kişiden kişiye değişen zevklere hitap etseler de müstesna saatler herkesin sevgisini kazanmıştır, bu noktada ucuz veya pahalı ne önemi var? Benim küçümen saatim de anılarla yüklü, bir başkasının Patek Philip'i de. Sanat eserine paha biçilemez.
Her iyi saatin kendine has başka bir güzelliği, başka bir havası vardır, kitaplar gibi kişiselleşir, 'sizin' olur. Gariptir bir süre sonra kişi de saatine benzemeye başlar. Saatinizi soğumaya bıraktığınız zaman üzülür, size geldiği vakit hep mesafeli durur.
Sevilen saatlerden sıkılmayı da hiç anlamam, göz sıkılmaz görmekten, ancak gönül soğumuş olabilir belki, heves gitmiş olabilir, o kadar. Hem hangi insan 'İnci Küpeli Kız'a bakmaktan sıkılır?
Bir saate bakmak, Blanchot okumaya benzer, unutuşun zamanına bakıyorsunuz aynı zamanda.
Nesiller gelip geçer, insanın ömrü kısa ama sanatın efsunlu ışığında yıkanan güzellikler bakidir.
_________________________________________________________________________________
Ek okumalar:
Karanlık Düş: Thomas
Maurice Blanchot, Karanlıktan Thomas’ya
Alaturka zamanlara dair...
Şeyhülmuharririn Burhan Felek'in tatlı diliyle yazdığı bir yazı, alaturka vakitleri bilmeyen, yaşamayan benim gibi saat meraklılarının, ancak eski romanları okumayı sevenlerin, hikayelerde, anılarda kalan alaturka saat ayarını aydınlatan bu bilgi hazinesini ilgiyle okuyacağını biliyorum.
Burhan Felek'i şükranla anarak, bir konuyu hatırlatayım, yazıyı rahat rahat okumak için lütfen üzerine tıklayıp büyütünüz, iyi okumalar:
Burhan Felek'i şükranla anarak, bir konuyu hatırlatayım, yazıyı rahat rahat okumak için lütfen üzerine tıklayıp büyütünüz, iyi okumalar:
En iyi otomatik saat
11 Kasım 1965 tarihinde Milliyet gazetesinde yayımlanan bu ilana bakıp da düşüncelere dalmamak veya şaşırmamak elde değil. Buren (veya Büren) 1873 doğumlu mümtaz bir saat firmasıydı. Eski saat sevenler arasında şimdi bile mekanizmalarından övgüyle sözü edilir, şurada burada güzel Buren'ler çıkar, bu saatleri yıllara inat, yorulmayan, üzülmeyen bir sevgiyle taşıyanları/sevenleri vardır. Patentli çeşitli buluşları olan bu saat üreticisi Hamilton'un da sahibi olan şirket tarafından satın alınmış ve Buren markası 1972 yılında son nefesini vermiş ve hatıralarda yerini almış..
En iyi otomatik saat ilanını gördüğüm vakte kadar en iyi mekanik (otomatik veya kurmalı farketmez) saatin, insanı hiç üzmeyen haysiyetli bir saat olduğunu, ucuz veya pahalı olmasının görece çok önemli olmadığını düşünüyordum.
Aslında en iyi mekanik saatin gerçekte olmadığını rahatlıkla söyleyebilirdim. Benim için en iyi otomatik saat bir "Seiko 5" (flieger, aviator veya military) iken bir başkası için "Jacques Etoile Bidynator 72" (şahanedir) olabilir, öteki "Hayır efendim, Rolex Submariner en iyisidir" diyebilir, bir diğeri Patek Philippe Calatrava en iyi mekanik saattir der, engel olunamaz.
Fakat 'en iyi otomatik saat' ifadesini bir şirket reklamında görmeyi beklemezdim, Patek Philippe dahi böyle ilanlar vermiyor, ayrıca içinde "en" kelimesi olan bu tarz ilanları haddini aşmak olarak değerlendirilir, oysa o saati gördüğümde hak verdim biraz. Bir zamanların en iyisi oydu kimine göre.
Kaynak: Büren Watch
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
