Güneş Saati Nasıl Okunur?

Saat, tam ve çeyrek saatleri gösteren yere parelel çizgilerle bunları çaprazlama kesen üçü bükey, üçü dışbükey ve biri de düz olmak üzere, yedi burç çizgisinden meydana gelir. Milin altında, saat 8:30'da başlar. Levhanın sol üst köşesinden aşağıya doğru dik inen çizgi, öğle çizgisidir (Hatt-ı Zeval). Öğle namazı vakti, mil ucunun gölgesinin bu çizgi üzerine düştüğü zaman girer. 12'nin günbatımı olarak kabul edildiği sistemlerde (ki bu saatte öyledir) güneşin yengeç burcu üzerinde olduğu 21 Haziran'da (en uzun gün) öğle vakti saat 4'te başlar. Mermer levha üzerinde, dik inen çizginin hemen solunda, alttan ikinci ile üçüncü dışbükey çizgisinin arasında 'Hatt-ı Zeval' ibaresi açıkça okunur. Güneş saati üzerindeki içbükey ve dışbükey yedi burç çizgisi, altı dilim meydana getirir.

Sol üst köşeye yakın bir yerde bulunan milin solundaki kartuşlarda sırasıyla, 'el mazi ani'z seval' (öğleden sonraki saat) ibareleri görülür. 'El baki...' ile başlayan ibarenin üstünde 1'den başlayıp üstteki burçların arasında 8'e kadar devam eden sayılar ise, öğle vaktinin üzerinden kaç saat geçtiğini gösterir. Böylece üstteki sistemde öğle vakti 12 olarak kabul edilir. Halbuki altta sıralanan rakamlar 4 ile başlayıp 12 ile son bulur. Bu sistemde, güneşin batışı anında saat (12) ya da (0) kabul edilir. Batılılar bu sisteme italik sistem adı verirler.

Osmanlılar da diğer İslâm devletleri gibi, güneşin batışını, o günün sonu (veya sonraki günün başlangıcı) kabul ediyorlardı. Alaturka saat sistemi denilen bu sistemde günbatımında saat 12 veya 0'dır.

Kaynak: Osmanlı Güneş Saatleri, Doç. Dr. Nusret Çam, Ankara, 1990.

OSMANLI'DA SAAT

Saatleri Osmanlı güneş saatlerine göre ayarlamak.

Mekanik saatlerin tam olarak kullanılmaya başlanmadığı dönemlerde usturlap denen aletin yanı sıra, su ve güneş saatlerinden de faydalanılırdı. Güneş saatlerinin geçmişi çok eski uygarlıklara Mısır'a ve Çin'e gider. Güneş saatleri özel olarak hazırlanmış bir çubuğun, güneşin hareketlerine uygun bir şekilde, mermer veya taş bir zemin üzerine düşen gölgesini temel alarak zamanı ölçmeye dayanır.

Günde beş kez namaz kılan, Ramazan'da da iftar ve sahur vaktini doğru bir şekilde bilmek zorunda olan Müslümanlar, zamanın ölçülmesine büyük bir ihtiyaç duydular.

Güneş saatlerinin (eski adıyla, basite) Osmanlı coğrafyasında yaygınlık kazanmaya başlaması dönemin şöhretli bilim merkezlerinden Semerkant Rasathanesi'nin yöneticiliğini yapmış astronom Ali Kuşçu'nun İstanbul döneminde gerçekleşti. Fatih Sultan Mehmet 200 akçe gibi yüksek bir gündelikle Ali Kuşçu'yu 1472'de İstanbul'a getirerek Ayosofya Medresesi'ne hoca olarak atadı. İstanbul'un enlem ve boylamlarına ilişkin bilinen eski değerleri düzelterek işe koyulan Ali Kuşçu, ilk basiteyi Fatih Camii'nde yaptırdı. Osmanlı'da Ali kuşçu ile yayılmaya başlayan güneş saatleri, yatay (masa tipi) ve dikey kadranlı (duvar tipi) olmak üzere iki çeşittir. İstanbul'da kayıtlara geçmiş 53 güneş saati arasında en yaygın grubu dikey kadranlılar oluşturuyordu. Bunların şehirdeki en gelişmiş örneklerini Üsküdar Mihrimah Sultan Camii'nin güneybatıya bakan dış cephesinde ve Eminönü'ndeki Yeni Camii'nin avlusunun Mısır Çarşısı'na bakan dış cephesinde görebilirsiniz.

Mihrimah Sultan Camii'nin Selman Ağa Çeşme Sokak tarafındaki kapıdan girerseniz, güneş saatinin bulunduğu mermer levhayı hemen sağınızdaki cephede demir tırnaklarla monte edilmiş bir şekilde görürsünüz.

Saatin üst kısmında ve sağ alt köşesinde sülüs hatla yazılı güzel bir kitabe dikkati çekiyor. Bu yazılardan, güneş saatini Saatizade Muhammed Arif'in 1769 (Hicri 1183) yılında yaptığını, Yeni Camii muvakkidi Derviş Yahya Muhiddin'in de taş üzerine çizdiğini anlıyoruz.

Güneş saati üzerindeki içbükey ve dışbükey yedi burç çizgisi, altı zaman dilimi oluşturuyor.

Yengeç'ten Oğlak'a sıralanan bu yedi burç, dilimlerin içinde ikişer ikişer gösteriliyor. Bu burçların bazıları solda, öğle çizgisinin (hatt-ı zeval) hemen dışında yer alırken, bir kısmıda yukarıda gün batımı çizgisinin hemen üzerinde konumlanıyor. Burçlar en altta yengeç (seretan) ile başlar ve yukarıya doğru aslan (esed), başak (sümbüle), terazi (mizan), akrep (akrep), yay (kavs) şeklinde sıralanıyor. Günbatımı çizgisinin üzerinde ise sağa doğru oğlak (cedi), kova (delv), balık (hut), koç (hamel), boğa (sevr) ile devam edip ikizler (cevza) burcu ile bitiyor.

Necip Fazıl Kısakürek, Saat isimli şiirinde zamanın şeytani acımasızlığı üzerine, "Zaman bir işvebaz kaçak hayalet / Eskiyenin kement atar boynuna" diyordu.

Kaynak: İstanbul'da Ölmeden Önce Yapmanız Gereken 101 Şey, Akdoğan Özkan, istanbul, 2008. sayfa: 180-181

100 efsanevi saat

Frederic Ramade tarafindan yazılmış, şu ana kadar üretilmiş efsanevi 100 saati içeren derleme kitabındaki saatler ve üreticileri şunlar:

A. Lange & Söhne - Lange 1

A. Lange & Söhne - Pour Le Merite

A. Lange & Söhne - Arkade

Alain Silberstein - Tourbillon Krono

Audemars Piguet - Millenary Quantieme Perpetual

Audemars Piguet - Royal Oak Chronograph

Audemars Piguet - Star Wheel

Audemars Piguet - Royal Oak Chronograph

Audemars Piguet - Poche Grande Complication

Audemars Piguet - Repetition Minutes Carillon Dame

Baume & Mercier -Hampton

Bell & Ross - Hydro Challenger

Blancpain - Eros Repetition Minutes Libertine

Blancpain - 1735

Blancpain - Fifty Fathoms

Boucheron - Rectangle A Godrons

Breguet - Tact 1160

Breguet - Sautant Tournant

Breguet - Astronomique 4254/1717

Breguet - Squelette Tourbillon 281

Breguet - Quantieme Pepetuel En Ligne

Breguet - Repetition 2603

Breguet - Thermometer 1682

Breguet - Type Xx

Breitling - Navitimer

Cartier - Panthere 1925

Cartier - Tortue

Cartier - Tank

Cartier - Santos

Cartier - Pasha

Chopard - Happy Diamonds

Corum - Admiral’s Cup

Corum - Tabogan

Daniel Roth - Tourbillon Double Face

Daniel Roth - Quantieme Perpetual İnstantane

Dunhill - Montre A Facettes

Ebel - Chronographe 1911

Eberhard - Chronographe Bipoussoir 1935

ETA - The Concord Delirium

Eterna - Kon Tiki

Eterna - Eterna-Matic

Franck Muller - Montre La Plus Compliquee Du Monde

Franck Muller - Curvex

Gerald Genta - Retro Donald

Girard Perregaux - F50

Girard Perregaux - Tourbillon Sous Trios Ponts D’or

Hamilton - Ventura

Hanhart - Fliegerchronograph

Harwood - Harwood

IWC - Da Vinci

IWC - Destriero Scafusia

IWC - Mark Xii

IWC - Portugaise A Rattrapante

Jaeger-Lecoultre - Duoplan

Jaeger-LeCoultre - Memovox

Jaeger-LeCoultre - Reverso

Jaeger-LeCoultre - Calibre 101

Lip - Mach 2000

Longines - Lindberg Angle Horaire

Mauboussin - Cosmos

Mdm - Hublot

Movado - Ermeto

Movado - Andy Warhol Times / 5

Movado - Polyplan

Officine Panerai - Luminor

Omega - Speedmaster

Omega - Seamaster 300m Gmt

Oris - Big Crown

Oris - Pointer

Parmigiani Fleurier - Automatique Squelette

Patek Philippe - Calatrava

Patek Philippe - 47665

Patek Philippe - Calibre 89

Patek Philippe - Nautilus

Patek Philippe - Quantieme Annuel

Patek Philippe - 3974

Piaget - Calibre Extra-Plat 9p

Piaget - Grande Sonnerie

Piaget - Extraplat A Cadran Jade

Piaget - Blue Passion

Pulsar - Spoon

Revue Thommen - Cricket

Rolex - Oyster

Rolex - Daytona

Seiko - Astron 3500

Seiko - Kinetic

Swatch - Skin

Tag Heuer - Monaco

Tag Heuer - Kirium

Tag Heuer - Carrera

Tissot - Moutre Du Tsar

Tissot - Astrolon Synthetic Idea 2001

Ulysse Nardin - Astrolabium

Ulysse Nardin - A Jacquemart Jungle

Ulysse Nardin - Chronometre Marine 1846

Universal Geneve - Aero Compax

Vacheron Constantin - Saltarello

Vacheron Constantin - Mercator

Vacheron Constantin - Tourbillon Squelette

Zenith - Rainbow Fly-Back

Zenith - Chronograph El Primero

Not 1: Liste için "my jekyll doesnt hide" isimli Ekşi Sözlük yazarına teşekkür ederim. Önce üreticilere, daha sonra zamanla adı geçen saatlere ayrıca link verilecektir.

Not 2: Liste çok sağlıklı değil, özellikle saat isimlerinde yazım yanlışlıkları var. Saat ve üretici isimleri tam olarak kontrol edilemedi. Hatalar olabilir. Az da olsa üretici isimlerinde de hatalar mevcut, örneğin "Revue Tommen" diye hatalı yazım, "Revue Thommen" şeklinde düzeltildi. Bunun gibi ufak tefek hataları gören lütfen mail atsın veya yorum kısmında hataya işaret etsin lütfen. Şimdiden teşekkürler.

- Maubossin, Mauboussin şeklinde düzeltildi (12.01.2009)
- Parmigiani Fleuries, Parmigiani Fleurier şeklinde düzeltildi (12.09.2009)

TAG Heuer'in CEO'su anlattı

Esra Çoruh

Başarının anahtarı imaja yatırım

İsviçre'nin ünlü saat markası TAG Heuer'in CEO'su Jean-Christophe Babin, F1 yarışlarında sponsoru olduğu McLane Mercedes takımını desteklemek için İstanbul'a geldi. Babin markanın yükselişini anlattı.

145 yıllık saat markası TAG Heuer, Formula 1'in resmi zaman tutucusu. Pek çok sporcunun ve Hollywood yıldızının da tercih ettiği markanın CEO'su olan Jean- Christophe Babin, daha önce Henkel grubunda genel müdür olarak çalışıyormuş. Babin'in saate ve spora olan tutkunluğu, TAG Heuer'den gelen teklifi hemen kabul etmesinde etkili olmuş. Babin "Henkel'deki görevimden ne kadar memnun olsam da TAG Heuer saatlerine olan merakımdan bunu hayalimdeki iş olarak görüyordum" diyor.

ÜRÜN SAYISINI AZALTTI

2000 yılı Ekim ayından beri dünya başkanı ve CEO'su olarak TAG Heuer'i yöneten Jean Christophe Babin, bu göreve gelir gelmez birçok yeniliğe imza atmış. Başarı sırrının doğru durum analizi ile ihtiyaçların saptanması ve böylece önceliklerin doğru sıralanmasında olduğuna inanan Jean Christophe Babin'in kariyeri bu ilkenin geçerliliğini kanıtlayan başarılarla dolu. Jean Christophe Babin'in TAG Heuer'in hissedarı Louis Vuitton, Moet, Hennessy tarafından transfer edilmesi markanın hızlı yükselişe doğru ilk adımı olmuş. Jean Christophe Babin'e marka için getirdikleri yenilikleri sorduğumda şunları anlatıyor; "Pazarlama harcamalarını yüzde 30 kısarak, imaj ve tanıtım harcamalarına yatırım yaptık. Marka imajının gücünü ve ürün kalitesini artırıcı girişimlerde de bulunduk." Jean-Christophe Babin, kronograf ve zaman göstergesini kombine ederek saat teknolojisinde bir ilke imza atarken birçok teknolojik buluşun gerçekleşmesini sağlamış. Bu yenilikler, TAG Heuer'in Cenevre Grand Prix'sinden ödülle dönmesinin önemli bir kanıtı. Her zaman ürün imajına yatırım yapmanın pazarlama yatırımından daha önemli olduğuna inandığını söyleyen Babin, 700 olan ürün çeşitliliğini 220'ye indirmiş. 2004 yılında TAG Heuer'in, en yenilikçi İsviçre şirketi olarak gösterilmesi de Babin'in başarısının bir başka örneği. İsviçre'nin en eski saat firmalarından birisi olduğunu söyleyen Babin, markanın erkekler için tasarlanan prestijli saatleriyle bugüne geldiğini belirtiyor. Daima yeni fikirler ve icatlar peşinde olan TAG Heuer'in, artık sadece erkekler için değil kadınların da tercih ettiği bir marka olduğunu da hatırlatıyor. Jean Christophe Babin, markanın yeni teknolojileri sürekli takip ettiğini, çağdaş tasarımları ve hassas mekanik aksamı nedeniyle tercih edildiğini ve aynı zamanda da bir prestij sembolü olduğunun da üzerinde duruyor.

YENİ MODELİ TEST EDİYOR

Babin, yeni bir saat çıkaracakları zaman tasarıma bir müdahalesi olmasa da, fikir alışverişinde bulunduğunu söylüyor. Model piyasaya çıkmadan önce yine kendisinin denediğini ve test ettiğini de ekliyor. Hatta, lüks spor saatlerinin gereksinimlerini daha iyi anlamak ve tasarımcıların yaptığı yeni prototipleri de test edebilmek için güneydoğu Fransa'daki Formula 1 yarış okulunda zaman geçirdiğini de söylüyor. Yeni bir saat geliştirme sürecinin modele göre değiştiğini belirten Babin, sadece estetik değişiklikler ya da sadece tasarım yapılıyorsa 6 ile 12 ay bir zamana ihtiyaç duyulduğunu, yeni bir teknoloji ya da mekanik aksam değişikliğinin ise 2 ile 4,5 yıl sürdüğünü anlatıyor. TAG Heuer'in kimlere hitap ettiğini sorduğumda Babin "Özellikle 25-40 yaşlarında erkekler bu markayı tercih ediyor. Ama sportif, bağımsız kadınlar için de feminen saatlerimiz var. TAG Heuer erkeklerin eşlerine satın alacağı bir saat değil, kadınlar bu saati gidip kendileri alıyorlar" diyor.

FEMİNEN TASARIMLAR TAG

Heuer marka elçileri olarak son reklam kampanyalarındaünlü Hollywood yıldızı Uma Thurman ve tenisçi Maria Sharapova gibi isimleri kullanarak da markanın kadınlara hitap ettiğini de vurgulamak istediklerini söylüyor ve koleksiyondaki feminen saatlerin her geçen yıl arttığını, şu an koleksiyonun yüzde 40'ının kadınlar için olduğunu belirtiyor. Babin'in hangi saati kullandığını sorduğumda, günlük hayatında "Carrera Tachymeter" modelini tercih ettiğini, spor yaparken ise "Formula 1" modelini kullandığını söylüyor. Babin'in tüm TAG Heuer koleksiyonundaki en beğendiği saat yine Carrera Tachymeter. Türkiye'de de markanın çok iyi tanındığını ve tutulduğunu söyleyen Jean- Christophe Babin, saatlerinin kısa sürede yükseliş gösterdiğini ve 20. sırada olduğunu anlatırken on sene içinde de ilk on yada onbeşe yükseleceğine de inandığını söylüyor. Türkiye'deki eğitimli genç jenerasyonun markayı tercih ettiğini de ekliyor. TAG Heuer saatlerinin fiyatlarına gelince; 700 YTL'den başlayan saatlerin fiyatları materyali ve fonksiyonuna göre 4000 YTL'ye kadar çıkıyor.



Zamanı yakalamak

Markanın geçmişi Edouard Heuer'in 1860 yılında İsviçre'deki Saint-Imier kasabasındaki atölyesiyle başlamış. Spor düşkünü olan Heuer, kendisini saat ve kronometre yaratmaya adamış. Saat sektöründe birçok dönüm noktası yaratan Heuer'in 1887 yılında icat ettiği mekanik kronograf, bugün de birçok marka tarafından kullanılıyor. 1916 yılında geliştirdiği saniyede 1/100'lük kronometre ve 1969 yılında da yaptığı ilk otomatik kronograf da yine Heuer'in icatları... 1920 yılından itibaren birçok olimpiyat ve Grand Prix yarışlarında yine Heuer'in zaman tutucusu kullanılmış. 1985 yılında TAG grubu ile birleşmesiyle prestijli spor saatlerinde öncü marka olmuş.


Raikkönen ve Montoya'nın da tercihi

1969'dan bu yana Ayrton Senna, Alain Prost, Mika Hakkinen gibi efsanevi pilotların tercihi olan TAG Heuer, dünyanın en hızlı ve teknolojik sporu olan Formula 1'in de resmi zaman tutucusu. 145 yıllık tarihinde, sayısız motor sporu organizasyonunda ve yarışında resmi zaman tutucusu olarak büyük tecrübe kazanan TAG Heuer, McLaren Mercedes takımı ile 20 yılı aşkın süredir yürüttüğü işbirliğini bu yıl da takımın pilotları, Kimi Raikkönen'i ve Juan Pablo Montoya'yı marka elçileri olarak destekleyerek devam ettiriyor. Formula 1 için özel tasarlanan TAG Heuer Formula modelini kullanan Kimi Raikkönen, "Zamanın bu kadar önem taşıdığı bir sporda, dünyanın en iyi saatlerinden birinin kolumda olduğunu bilmek bana güven veriyor" diyerek, TAG Heuer'in takımın resmi zaman tutucusu olarak en önemli parçalarından biri olduğunu da vurguluyor. Juan Pablo Montoya ise TAG Heuer'in yeni tasarlanan Carrera Tachmetre modelini tercih ediyor. "McLaren Mercedes'e geçmek ve bir TAG Heuer elçisi olmak benim için bir hayaldi" diyen Montoya, yeni TAG Heuer Carrera ve Link Serisi saatleri sadece takmakla kalmayıp, yeni modellerin tasarımı aşamasında da etkin bir rol oynuyor.

Sabah Pazar, 28.07.2005
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...